Brakuje kandydatów na rodziców zastępczych, którzy nie są spokrewnieni z dzieckiem. Renata Majda, kierownik Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kwidzynie, twierdzi, że sytuacja pod tym względem jest trudna. PCPR przez cały czas prowadzi nabór kandydatów do sprawowania pieczy zastępczej.
– Nabór dotyczy on rodzin zastępczych niezawodowych, zawodowych i prowadzenia rodzinnego domu dziecka. O ile z rodzinami spokrewnionymi z dzieckiem, które potrzebuje opieki nie ma większych problemów, to brakuje rodzin, które nie są spokrewnione z dzieckiem, a które chciałyby sprawować pieczę zastępczą. Cały czas prowadzimy szkolenia i prosimy o zgłaszanie się kandydatów – mówi Renata Majda.
Dodaje, że kryteria określające kto może zostać rodzicem zastępczym są bardzo rygorystyczne. Nawet ukończenie szkolenia nie gwarantuje, że kandydat na rodzica zastępczego będzie mógł zaopiekować się dziećmi.
– Z kandydatem, który spełnia określone warunki rozmawia pracownik Zespołu do spraw Pieczy Zastępczej. Kolejną rozmowę prowadzi psycholog, który sprawdza między innymi motywację kandydatów na rodziców zastępczych. Przeprowadzane jest także badanie psychologiczne, które określa predyspozycje psychiczne, osobowościowe i kompetencje wychowawcze kandydatów. Osoby, które chcą zostać rodzicem zastępczym, muszą także liczyć się z odwiedzinami w ich domach. Oczywiście obowiązkowe jest ukończenie szkolenia. Nie daje ono jednak prawa do sprawowania pieczy zastępczej. Po jego zakończeniu, złożeniu dokumentów i uzyskaniu pozytywnej opinii psychologa i pedagoga dokonywana jest kwalifikacja kandydatów do pełnienia roli rodzica zastępczego – wyjaśnia Renata Majda.
Rodzinę zastępczą mogą tworzyć małżonkowie lub osoby, które nie są w związku małżeńskim.
(jk)
Jak zostać rodzicem zastępczym – procedury
Wstępna rozmowa – odbywa się w obecności pracownika Zespołu do s. Pieczy Zastępczej, który będzie spotykał się z kandydatami w trakcie całej procedury. W trakcie rozmowy pracownik zapoznaje się z kandydatami, informuje o obowiązującej procedurze oraz warunkach, jakie winni spełniać kandydaci, przedstawia wykaz dokumentów, jakie należy dostarczyć. Kandydaci zachęcani są do podjęcia procedury, ale są także informowani o trudach, jakie wiążą się z podjęciem tej roli. Warunkiem rozpoczęcia współpracy jest pisemny wniosek kandydatów złożony w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie wraz z uzasadnieniem, wypełnienie formularza zgłoszeniowego wraz z załącznikami, akceptacja procedury oraz podpisanie zgody na udostępnienie danych osobowych.
Rozmowa z pedagogiem lub psychologiem – dotyczy motywacji kandydatów, ich doświadczenia w opiece nad dziećmi. Rozmowa ma też na celu rozpoznanie możliwości, jakie mogą zaoferować dziecku/dzieciom kandydaci. Dotyczy też oczekiwań kandydatów, co do wieku i płci dziecka.
Badanie psychologiczne – jest to indywidualne spotkanie z kandydatami. Psycholog przeprowadza rozmowę oraz testy psychologiczne określające predyspozycje psychiczne osobowościowe i kompetencje wychowawcze kandydatów.
Szkolenie kandydatów – 60 godz. oraz odbycie 10 godzin praktyki w zawodowej rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka lub placówce opiekuńczo-wychowawczej – obowiązkowe, uczestniczą w nim kandydaci, którzy na podstawie zgromadzonych przez PCPR informacji uzyskali wstępną kwalifikację. Spotkania szkoleniowe odbywają się w grupie i są prowadzone metodą warsztatową w trakcie kilku spotkań. Termin pierwszego spotkania grupowego jest ustalony przez pracowników PCPR, o czym kandydaci są poinformowani. Terminy kolejnych spotkań ustalane są wspólnie w grupie i uwzględniają oczekiwania i możliwości grupy.
Wizyta w domu – ma na celu bliższe poznanie kandydatów, osób wspólnie zamieszkujących, ewentualnie dzieci. W trakcie wizyty odbywa się rozmowa z członkami rodziny. Ich poparcie i akceptacja oraz otwartość na przyjęcie nowego członka rodziny daje szansę na możliwość wzrastania przyjętego dziecka w dobrej i serdecznej atmosferze. Ważną częścią wizyty jest ustalenie warunków bezpieczeństwa i możliwości sprawowania prawidłowej opieki nad przyjętym dzieckiem.
Kwalifikacja – po zakończeniu szkolenia, złożeniu dokumentów i uzyskaniu pozytywnej opinii psychologa i pedagoga dokonuje się kwalifikacji kandydatów. W skład komisji kwalifikacyjnej wchodzi przedstawiciel PCPR, psycholog, pedagog lub inne osoby stosownie do sytuacji. W trakcie spotkania kwalifikacyjnego kandydaci potwierdzają możliwości przyjęcia dziecka, ich wieku, określane w trakcie wcześniejszych rozmów z psychologiem lub pedagogiem. Określają też swoją otwartość na ewentualne deficyty zdrowotne dziecka.
Okres oczekiwania na dziecko – dane kandydatów po zakwalifikowaniu umieszczane są w rejestrze osób zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, niezawodowej lub do prowadzenia rodzinnego domu dziecka. Kandydaci oczekują na propozycję opieki nad dzieckiem bezpośrednio z rodziny biologicznej lub mogą być rodziną zaprzyjaźnioną dla dziecka z placówki.
Informacja o dziecku – kandydaci mają prawo do uzyskania wszelkich informacji o dziecku, jakie posiada PCPR na podstawie zebranych dokumentów. Są to dane na temat dziecka – jego wieku stanu zdrowia, rozwoju psychofizycznego, intelektualnego oraz na temat sytuacji jego rodziców biologicznych czy rodzeństwa.
Kto może zostać rodzicem zastępczym?
Pełnienie funkcji rodziny zastępczej może być powierzone osobom, które: dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej, nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona, wypełniają obowiązek alimentacyjny – w przypadku, gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego, nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych; są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniami o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny, wystawionymi przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej; przebywają na terytorium Polski, zapewniają odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb oraz posiadają stałe źródło dochodu oraz nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.
Jakie dokumenty?
Obowiązek złożenia dokumentów dotyczy obojga małżonków. Potrzebne będą: zaświadczenia lekarskie o stanie zdrowia ogólnego, zawierające zapis brak przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej. W uzasadnionych przypadkach PCPR może wymagać zaświadczeń od innych specjalistów, wykluczających ograniczenia zdrowotne w opiece nad dzieckiem; kopie dowodów osobistych, zaświadczenia o dochodach, odpis aktu małżeństwa lub odpis aktu urodzenia – osoby samotne (wyciągi aktualne), potwierdzenie zameldowania, potwierdzenie praw do zajmowanego lokalu, życiorysy indywidualne kandydatów i zaświadczenie o niekaralności kandydatów. Mile widziana jest opinia z miejsca pracy.
Decyduje sąd
Rodzina zastępcza ustanawiana jest przez sąd rodzinny właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka, po wcześniejszym złożeniu wniosku o ustanowienie rodziny zastępczej dla konkretnego dziecka lub dzieci, wraz z wymaganą dokumentacją. Po złożeniu w sądzie wniosku kandydaci oczekują na wyznaczenie terminu rozprawy lub na umieszczenie dziecka w trybie zarządzenia tymczasowego.
Wszelkich informacji dotyczących rodzinnej pieczy zastępczej udzielają pracownicy Zespołu ds. Pieczy Zastępczej w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Kwidzynie tel. 55 279 99 15 lub 646 18 00, e-mail: .