Światowy Dzień FAS

Światowy Dzień FAS był obchodzony 9 września. Skrót „FAS” oznacza „fetal alcohol syndrome” – alkoholowy zespół płodowy. Dzień ten odbył się po raz pierwszy w Auckland w Nowej Zelandii w 1999 roku i zaczyna się corocznie o godzinie 9.09. Powtarzające się w dacie i godzinie dziewiątki nie są przypadkowe – symbolizują 9 miesięcy ciąży bez alkoholu. Alkoholowy zespół płodowy pojawia się na skutek spożywania alkoholu przez matkę w trakcie ciąży. Jest to zaburzenie nieuleczalne, trwające całe życie. Nie jest to zaburzenie genetyczne – jest ono skutkiem uszkodzenia płodu przez alkohol. Cechuje się głównie zmianami w wyglądzie twarzy, zaburzeniami rozwoju oraz uszkodzeniem układu nerwowego. Charakterystyczne zmiany w wyglądzie twarzy dziecka dotkniętego alkoholowym zespołem płodowym to między innymi małe oczy z opadającymi powiekami, wygładzona rynienka nosowa, cienka górna warga i krótki nos. Zaburzenia rozwoju, które mogą pojawić się u dziecka z alkoholowym zespołem płodowym, to między innymi opóźniony wzrost, niska waga i wzrost w stosunku do wieku, zniekształcone stawy, kończyny i palce, mały obwód głowy oraz krótka szyja. Wynikające z alkoholowego zespołu płodowego uszkodzenie układu nerwowego może doprowadzić do niepełnosprawności fizycznej i intelektualnej – dziecko może mieć trudności z motoryką, pamięcią, uczeniem się, komunikowaniem się lub rozumieniem innych osób i otoczenia. Poza alkoholowym zespołem płodowym spożywanie alkoholu w trakcie ciąży może doprowadzić do poronienia, przedwczesnego porodu, wewnątrzmacicznego obumarcia płodu lub nagłej śmierci łóżeczkowej. Już po około 40 minutach od spożycia alkoholu przez matkę jego stężenie we krwi płodu jest porównywalne z jego stężeniem we krwi matki. Zmiany wywołane alkoholowym zespołem płodowym są nieodwracalne – jedynymi metodami leczenia są wspieranie rozwoju dziecka, rehabilitacja ruchowa i terapia zaburzeń współistniejących. Jedynym sposobem, aby zapobiec alkoholowemu zespołowi płodowemu, jest całkowita abstynencja od alkoholu nie tylko w trakcie ciąży, ale również w okresie planowania zajścia w ciążę. Uznaje się, że nie istnieje bezpieczna ilość alkoholu, którą można spożyć w trakcie ciąży – nawet małe ilości alkoholu mogą spowodować szkody w rozwoju płodu. Dlatego niezwykle ważne jest całkowite wstrzymanie się od alkoholu przez przyszłą matkę.

Przemysław Rutkowski