Dwoje dzieci zbiera jajka wielkanocne
Fot. Gabe Pierce, Unsplash.com

Wielkanocne zabawy dla niepełnosprawnych dzieci

Wielkanoc, oprócz wspólnego święta, jest dobrą okazją do zabawy dla dzieci. Rodzice dzieci z różnymi rodzajami niepełnosprawności, w tym zaburzeniami ruchu i całościowymi zaburzeniami rozwojowymi, mogą zorganizować różne zabawy dostosowane do ich ograniczeń. Oto kilka propozycji wielkanocnych zabaw, które zapewniają rozrywkę, jednocześnie pomagając rozwijać umiejętności przydatne na co dzień. Oczywistą aktywnością jest popularna wielkanocna tradycja – dekorowanie pisanek, które jest świetną zabawą dla wielu dzieci, a ponadto rozwija wyobraźnię i umiejętności manualne. Dobrym pomysłem może być użycie jajek wykonanych z plastiku lub innego materiału – takie jajka są bardziej odporne na przypadkowe uszkodzenia niż te prawdziwe. Do dekorowania jajek można użyć farby, pisaków lub naklejek. Dzieci, które mają trudności z ruchami dłoni, mogą malować jajka gąbką lub palcami. Zwykłą farbę można, natomiast zastąpić farbą jadalną, która nie stwarza ryzyka zatrucia w przypadku połknięcia przez dziecko. Jako pomoc można wykorzystać gotowe wzory pisanek, które można znaleźć między innymi w internecie – mogą one stanowić dobre źródło inspiracji. Inną popularną zabawą jest szukanie jajek wielkanocnych. Za znalezienie jajka lub określonej ich liczby dziecko może otrzymać jakąś nagrodę. W przypadku większej liczby dzieci można zorganizować konkurs na to, kto znajdzie najwięcej jajek. Organizując taką zabawę należy pamiętać o potrzebach i ograniczeniach wynikających z niepełnosprawności dzieci – jajka powinny być ukryte w łatwo dostępnych miejscach, miejsce do zabawy powinno być wyraźnie określone i wolne od przeszkód, a nadwrażliwe na bodźce dzieci ze spektrum autyzmu powinny mieć zapewniony komfort sensoryczny – można w tym celu na przykład ograniczyć liczbę dzieci jednocześnie biorących udział w zabawie lub wykorzystać słuchawki wyciszające. Warto również zadbać, aby jajka miały jasne, łatwe do zauważenia kolory. W sklepach i w internecie można znaleźć otwierane plastikowe jajka, do których można włożyć niewielką ilość słodyczy, małą zabawkę albo inną nagrodę. Do pomocy w poszukiwaniach można wykorzystać wskazówki wizualne, kartki ze wskazówkami albo zabawę w „ciepło-zimno”. Dodatkową korzyścią tej zabawy jest rozwijanie percepcji wzrokowej oraz umiejętności logicznego myślenia i rozwiązywania problemów. Przygotowywanie wielkanocnych ciast, tortów i ciasteczek to nie tylko zabawa, ale też rozwijanie umiejętności sensorycznych, nabywanie umiejętności niezbędnych w samodzielnym życiu oraz rozwijanie kreatywności – dziecko może dowolnie ozdobić swój wypiek. Z oczywistych powodów podczas korzystania z ostrych narzędzi kuchennych, kuchenki i piekarnika szczególnie konieczny jest nadzór osoby dorosłej. Innym sposobem na rozwijanie umiejętności sensorycznych mogą być koszyki i butelki sensoryczne. Koszyk można wypełnić różnymi materiałami, takimi jak kawałki papieru, kulki, konfetti i koraliki oraz jajkami, sztucznymi kurczakami i innymi rzeczami związanymi z Wielkanocą. Dotykając i przeszukując zawartość koszyka dzieci mogą rozwijać ciekawość i wrażliwość sensoryczną. W podobny sposób można wypełnić przezroczystą plastikową butelkę, którą dzieci będą mogły obracać i obserwować, co się dzieje z zawartością. Przygotowana w ten sposób butelka może również służyć jako zabawka antystresowa. Kolejną formą zabawy mogą być zajęcia plastyczne – wycinanie, rysowanie, malowanie, kolorowanie lub klejenie jajek, zajączka wielkanocnego i innych rzeczy związanych z Wielkanocą. Taka zabawa rozwija wyobraźnię oraz umiejętności plastyczne i manualne. W sklepach internetowych można znaleźć nożyczki, kredki, pędzle i inne przybory dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Podobnie jak w przypadku pisanek, dziecko może malować przy użyciu palców, gąbek lub stempli, a jako bezpieczniejszą alternatywę można użyć farby jadalnej.

Przemysław Rutkowski