Udogodnienia w centrach handlowych dla osób ze spektrum autyzmu

Centra handlowe są jednym z miejsc, w których osoby ze spektrum autyzmu czują się niekomfortowo. Oprócz tłumów ludzi przytłaczają je duże ilości bodźców – głównie świetlnych i dźwiękowych. Według badań przeprowadzonych w 2019 roku przez Fundację JiM 53% osób ze spektrum autyzmu jako miejsca najmniej przyjazne wskazało właśnie centra handlowe. Problem na szczęście został przez część centrów handlowych zauważony i rozpoczęły one wprowadzanie udogodnień zwiększających komfort osób autystycznych.

Szczególnie wartym wskazania przykładem jest Galeria Katowicka, która już w 2018 roku jako pierwsza w Europie rozpoczęła wprowadzanie udogodnień dla osób autystycznych. Do realizacji tych celów stworzyła program „Katowicka dla Autyzmu”. Do dyspozycji osób ze spektrum autyzmu jest pokój wyciszenia, w którym mogą się uspokoić i odseparować od nadmiernych bodźców. Ponadto trzy razy w tygodniu odbywają się ciche godziny, podczas których na okres dwóch godzin wewnątrz centrum wyłączana jest muzyka. Sklepy i lokale gastronomiczne mogą również na życzenie klientów ściszyć muzykę lub przyciemnić światła – niezależnie od cichych godzin. Lista najemców, którzy oferują taką usługę, jest dostępna na stronie internetowej Galerii Katowickiej. Osoby, które tego potrzebują, mają możliwość bezpłatnego wypożyczenia słuchawek wyciszających. Mogą również skorzystać z mapy ułatwiającej poruszanie się po centrum przy użyciu aplikacji mobilnej KATOkarta. Dodatkowo Galeria Katowicka zamieściła w serwisie YouTube film pod tytułem „Jedno centrum – wiele optyk”, który z perspektywy osoby ze spektrum autyzmu pokazuje, jak wpływa na nią nadmiar bodźców. Udogodnienia dla osób ze spektrum autyzmu oferowane są również przez Nowe Czyżyny w Krakowie, Nowe Bielawy w Toruniu oraz Nową Górną w Łodzi – w centrach tych można bezpłatnie wypożyczyć słuchawki wyciszające, a w ramach cichych godzin dwa razy w tygodniu na dwie godziny muzyka zostaje przyciszona, a światła przyciemnione. Natomiast centrum handlowe Westfield Arkadia w Warszawie oprócz cichych godzin oferuje możliwość wypożyczenia plecaków sensorycznych, w których można znaleźć zatyczki do uszu, słuchawki wyciszające, piłeczki antystresowe oraz zabawki Pop it. Wciąż pozostaje wiele do zrobienia, ale jest to dobry początek. Kwiecień jest miesiącem świadomości autyzmu i jest to dobry czas, aby zachęcić kolejne centra handlowe i inne miejsca publiczne do podjęcia działań, aby osoby ze spektrum autyzmu czuły się jak najbardziej komfortowo i mile widziane.

Przemysław Rutkowski