Pomagają w aktywnym życiu

Wózki inwalidzkie są cenną pomocą dla osób niepełnosprawnych ruchowo. Bez nich funkcjonowanie takich osób byłoby bardzo utrudnione.

Wózki inwalidzkie dzielą się na wózki ręczne (napędzane siłą mięśni użytkownika lub opiekuna) i elektryczne (napędzane silnikiem elektrycznym). Można też spotkać wózki hybrydowe, które mogą być napędzane zarówno siłą mięśni, jak i silnikiem. Dla niektórych osób niepełnosprawnych (na przykład takich, które mają ograniczoną siłę lub łatwo się męczą) ręczne wózki inwalidzkie nie są odpowiednie – takie osoby powinny raczej zaopatrzyć się w wózek elektryczny.

W porównaniu do ręcznych wózków inwalidzkich wózki elektryczne są większe, cięższe i droższe. Dla wielu osób wydatek potrzebny do ich zakupu jest po prostu zbyt duży. Osoby ubezpieczone w ZUS-ie mogą jednak złożyć wniosek o refundację ich zakupu do Narodowego Funduszu Zdrowia.

Sterowanie wózkiem elektrycznym odbywa się zwykle przy pomocy joysticka, ale istnieje również możliwość dopasowania sposobu sterowania do rodzaju niepełnosprawności (można na przykład wykorzystać system Sip-and-Puff umożliwiający sterowanie wózkiem przez dmuchanie i ssanie ustami). Oprócz joysticka użytkownik ma do dyspozycji przełączniki zmieniające prędkość poruszania się wózka, włączające oświetlenie itp. Silnik wózka jest zasilany przez akumulator, którego pojemność może pozwalać na przejechanie nawet 30 kilometrów na jednym ładowaniu. Wózki elektryczne mogą poruszać się z maksymalną prędkością od kilku do kilkunastu kilometrów na godzinę.

Pod względem powierzchni, po jakich elektryczne wózki inwalidzkie mają się poruszać, dzieli się je na trzy rodzaje: pokojowe (przeznaczone do użytku w pomieszczeniach), terenowe (przeznaczone do użytku na zewnątrz) oraz pokojowo-terenowe. Niektóre mogą obracać się wokół własnej osi, co bardzo ułatwia manewrowanie. Najpopularniejsze są wózki elektryczne, na których osoba niepełnosprawna znajduje się w pozycji siedzącej – tak jak na wózku ręcznym. Istnieją także wózki elektryczne z funkcją pionizacji. Takie wózki umożliwiają użytkownikowi poruszanie się w pozycji pionowej, która nie tylko ułatwia mu codzienne funkcjonowanie, ale ma także pozytywny wpływ na jego zdrowie i poczucie godności. Wózki elektryczne z funkcją pionizacji można też ustawić w pozycji poziomej aby ułatwić opiekę nad użytkownikiem.

Innym rodzajem wózków elektrycznych są skutery. Są one przeznaczone dla osób, które są w stanie w miarę samodzielnie się poruszać, ale mają z tym problemy (np. ze względu na choroby płuc lub układu krążenia, artretyzm albo znaczną otyłość). Często są wyposażone w kosz na zakupy. Skutery są też tańsze, ale mniej zwrotne niż zwykłe wózki elektryczne.

Wartym uwagi elektrycznym wózkiem inwalidzkim jest iBOT, który został stworzony przez Deana Kamena we współpracy z firmami DEKA i Johnson and Johnson. iBOT potrafi poruszać się po schodach (wymaga to jednak trzymania się poręczy albo pomocy drugiej osoby), podnieść się do pozycji pionowej, wjeżdżać i zjeżdżać z krawężników oraz samodzielnie utrzymywać równowagę dzięki pomocy systemu czujników i żyroskopów. Może być także sterowany zdalnie. Obecnie iBOT nie jest produkowany, ale może się to zmienić dzięki podjętej w 2016 roku współpracy między firmami DEKA i Toyota.

Przemysław Rutkowski

Zdjęcia: www.upzy.com i www.karmanhealthcare.com