Apel o poparcie społeczne dla Warsztatów Terapii Zajęciowej

Pobierz dokument w formacie PDF

Pracownicy oraz uczestnicy Warsztatów Terapii Zajęciowej Województwa Pomorskiego zrzeszeni w nieformalnym ruchu “Forum WTZ – Pomorskie”, reprezentujący 47 placówek świadczących wsparcie osobom niepełnosprawnym, w zakresie rehabilitacji zawodowej i społecznej, wzięli udział w akcji wysyłania listów do ważnych osób w Polsce, w tym do Andrzeja Dudy, prezydenta RP, Mateusza Morawieckiego, premiera RP, Jarosława Kaczyńskiego, prezesa PIS i Elżbiety Rafalskiej, ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z prośbą o podjęcie pilnej interwencji zmierzającej do polepszenia dramatycznej sytuacji finansowej naszych placówek.

Warsztaty Terapii Zajęciowej są na mocy USTAWY z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, z późniejszymi zmianami (Dz.U. 1997 Nr 123 poz. 776), placówkami powołanymi do rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych. To jedna z form wspomagania niepełnosprawnych i ich rodzin. Zadania realizowane w WTZ zmierzają do poprawy ogólnego rozwoju i sprawności uczestnika, a tym samym umożliwiają, w miarę jego możliwości, niezależne, samodzielne i aktywne życie w społeczeństwie. Cele te spełniane są poprzez szereg działań, takich jak: usprawnianie ogólne, wyuczenie czynności samoobsługi i życia codziennego czy przygotowywanie do życia w społeczeństwie. Uczestnicy WTZ nabywają umiejętności komunikowania się i planowania oraz podejmowania samodzielnie decyzji osobistych. Różne formy terapii zajęciowej, zgodne z zainteresowaniami i możliwościami uczestnika, poprawiają odporność psychiczną oraz pozwalają nabywać nowe umiejętności i kształtować psychofizyczne cechy, stwarzając tym samym warunki do podjęcia samodzielnej pracy zarobkowej w warunkach otwartego rynku lub w zakładzie pracy chronionej.

Od początku swojego działania WTZ miały i mają nadal duży wpływ na całe środowiska – wsie, gminy czy dzielnice miast. To warsztaty terapii zajęciowej wypracowały inne spojrzenie na osoby niepełnosprawne w społeczeństwie. Każdego dnia ma w nich zapewnioną rehabilitację i opiekę na najwyższym poziomie ok. 26 000 osób niepełnosprawnych. Dla każdego z uczestników to miejsce pracy, w którym mogą się realizować, są akceptowani i znajdują sens swojego i tak trudnego życia. Warsztaty terapii zajęciowej, zapewniając różne formy rehabilitacji społecznej i zawodowej, przyczyniają się pośrednio także do ograniczania poziomu bezrobocia. Rodzice i opiekunowie osób niepełnosprawnych, dzięki WTZ, mogą podejmować pracę, wiedząc, że niepełnosprawni członkowie rodziny korzystają w bezpiecznych warunkach z rehabilitacji społecznej i zawodowej. Niestety od 2009 roku poziom finansowania działalności naszych placówek, w głównej mierze pochodzącego ze środków PFRON, był utrzymywany na niezmiennym poziomie. Tuż przed wyborami parlamentarnymi w 2015 roku, poprzednia koalicja rządząca PO – PSL, podjęła inicjatywę zwiększenia poziomu finansowania naszej działalności. 23 grudnia 2015 roku, Pani Premier Beata Szydło podpisała rozporządzenie Rady Ministrów ws. zmiany algorytmu środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przekazywanych samorządom wojewódzkim i powiatowym. Dzięki temu od 1 stycznia 2016 roku, miesięczna dotacja na każdego niepełnosprawnego uczestnika Warsztatu Terapii Zajęciowej wzrosła o 100 zł. Niestety z projektu tego rozporządzenia zostały skreślone zapisy o rewaloryzacji tej kwoty w kolejnych latach, a zwiększona przez Panią Premier kwota dotacji nie rozwiązała tragicznej sytuacji finansowej Warsztatów. Powoduje to narastające zubożenie Warsztatów we wszystkich sferach funkcjonowania. Od 2006 roku koszty płacy minimalnej brutto wzrosły z 1276 zł do 2100 zł. Obecnie pracownik Warsztatu z 20-letnim stażem, w zależności od powiatu, otrzymuje wynagrodzenie w wysokości od 1800 zł do 2100 zł netto. Powoduje to narastający odpływ doświadczonej kadry, posiadającej wysokie kwalifikacje i wieloletnie doświadczenie w pracy z osobami niepełnosprawnymi. Obowiązujący i planowany w przyszłości wzrost płacy minimalnej zmusza nas do maksymalnej redukcji wydatków związanych z bieżącą działalnością, wyrzeczeń i ograniczeń w tym zakresie. Mamy także olbrzymie kłopoty z wymianą zużytego wyposażenia, remontami obiektów czy dowozem osób niepełnosprawnych na zajęcia.

W 2017 roku Warsztaty Terapii Zajęciowej przeprowadziły szeroko zakrojoną akcję polegającą na wysłaniu pism z prośbą o pomoc do wszystkich osób, które powinny rozwiązać problem sytuacji finansowej naszych placówek. Pisma otrzymali: Pani Premier Beata Szydło, Pani Minister Elżbieta Rafalska, Pan Minister Krzysztof Michałkiewicz, Pan Dyrektor Grzegorz Przewoźnik oraz ówczesny prezes PFRON Pan Robert Kwiatkowski. Nasze prośby do dnia dzisiejszego nie zostały spełnione.

Przez cały 2017 r. przedstawiciele Warsztatów w całej Polsce brali aktywny udział w konsultacjach i spotkaniach w ramach “Programu Za życiem – Konsultacje+”, przeprowadzonych przez Rząd wraz z Caritas Polska. Nasi przedstawiciele odbyli kilka spotkań w Biurze Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, a we wrześniu 2017 r. brali udział w posiedzeniu Zespołu ds. Opracowania Rozwiązań w zakresie Poprawy Sytuacji Osób Niepełnosprawnych i Członków ich Rodzin. Na wszystkich spotkaniach, oprócz tematów merytorycznych związanych z propozycjami nowelizacji Ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, sygnalizowana była PILNA potrzeba zwiększenia poziomu finansowania przez PFRON naszej działalności.

Na wszystkich spotkaniach strona ministerialna twierdziła, że ma na uwadze nasze postulaty, jednak sytuacja finansowa PFRON jest zła. Brak środków w PFRON nie przeszkodził jednak w ponoszeniu niepotrzebnych kosztów związanych ze zmianą logo Funduszu lub przyznaniu wysokich podwyżek we wrześniu 2017 r. pracownikom tej instytucji. Zaznaczamy, że zwiększenie środków na funkcjonowanie WTZ, w kontekście doskonałej sytuacji budżetu Państwa, jest możliwe. Jeżeli w czerwcu br. wskaźnik miesięcznego finansowania uczestnika wzrósłby o 100 zł., to dla 26 tysięcy uczestników koszt tej operacji wyniósłby 15 mln zł. W skali kolejnych 3 lat (2019 – 2021) koszt dla budżetu państwa wyniósłby 90 mln zł. Wierzymy, że przy dobrej woli osób odpowiedzialnych za budżet kraju jest to realny scenariusz.

Prosimy o poparcie naszego apelu, w którym występujemy w imieniu tych, którzy sami nie potrafią się bronić.

Środowisko Warsztatów Terapii Zajęciowej z województwa pomorskiego